Nấm mốc dường như là nỗi ám ảnh của hầu hết các gia đình. Chúng xuất hiện ở mọi ngóc ngách trong các không gian như nhà ở và các tòa nhà. Nấm mốc có rất nhiều chủng loại, có loại vô hại, có loại gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe chúng ta. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về 10 loại nấm mốc phổ biến nhất trong không gian sống trong bài viết dưới đây.
Nấm mốc là gì?
Nấm mốc là một thuật ngữ mô tả một loạt các vi sinh vật phát triển khi có nguồn thực phẩm và độ ẩm cao. Nấm mốc thường được chia ra ba loại lớn:
- Nấm mốc dị ứng (Allergenic): Bản thân các loại nấm mốc gây dị ứng không độc nhưng có thể gây ra các phản ứng dị ứng như hen suyễn.
- Nấm mốc gây bệnh (Pathogenic): Các loại nấm mốc gây bệnh có thể gây bệnh ở những người có sức đề kháng yếu hoặc có mầm mống bệnh.
- Nấm mốc độc hại (Toxigenic): Các họ nấm mốc có độc tố là nguy hiểm nhất vì chúng tự tạo ra độc tố có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe và đôi khi gây chết người.
10 loại nấm mốc phổ biến nhất trong không gian sống
Chaetomium
Loại nấm mốc: Gây dị ứng.
Nơi tìm thấy: Những ngôi nhà bị hư hại do nước.
Các mảnh vụn của đất và thực vật là môi trường sống ngoài trời tự nhiên của loại nấm mốc này, nhưng nó cũng là loại nấm mốc phổ biến nhất phát triển trong những ngôi nhà bị hư hại do lũ lụt và rò rỉ nước.
Nấm mốc Chaetomium
Chaetomium là một loại nấm mốc gây dị ứng thường bắt đầu bằng sự phát triển màu trắng mờ. Theo thời gian, nó tối đi và đôi khi có thể trông giống như nấm mốc đen. Hai loại nấm màu trắng và đen thậm chí có thể phát triển ở cùng một vị trí.
Stachybotrys (Mốc đen)
Loại nấm mốc: Độc tố.
Nơi tìm thấy: Khu vực ẩm ướt, hệ thống thông gió.
Có hàng chục loài stachybotrys độc hại, nhưng đặc biệt có hai loài Stachybotrys chartarum và Stachybotrys chloro halonata – được gọi là nấm mốc đen độc hại. Loại nấm này đôi khi xuất hiện trong nhà và hệ thống thông gió.
Nấm mốc Stachybotrys
Cả hai loài đều có liên quan đến chất lượng không khí trong nhà kém, thường xuất phát từ việc độ ẩm cao. Loại nấm mốc này nguy hiểm tới mức chỉ nên được loại bỏ bởi các thợ dọn nấm mốc được cấp phép chứ chúng ta không nên tự loại bỏ.
Trichoderma
Loại nấm mốc: Độc tố.
Nơi tìm thấy: Đất ẩm.
Họ nấm mốc phổ biến này được tìm thấy trong các loại đất trên khắp thế giới. Có 89 chủng của nấm mốc này đã được công nhận. Trichoderma longibrachiatum, được mệnh danh “nấm mốc của mọi nhà”, là một trong những loài phổ biến nhất.
Nấm mốc Trichoderma
Trichoderma có thể phát triển ở bất cứ đâu trong nhà, miễn đó nơi có đủ chất hữu cơ và đủ độ ẩm. Trichoderma được coi là một loại nấm mốc độc hại vì nó tạo ra độc tố nấm mốc trong những điều kiện nhất định, con người khi tiếp xúc lâu sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe.
Alternaria
Loại nấm mốc: Gây dị ứng.
Nơi tìm thấy: Phòng tắm và cửa sổ ẩm ướt.
Nếu bạn thấy một loại nấm ốc đang phát triển trong phòng tắm hoặc vòi hoa sen hoặc nấm mốc dọc theo đáy cửa sổ, nơi ngưng tụ hơi nước khi thời tiết lạnh, nó có thể là một loại nấm mốc có tên là Alternaria. Đây là loại nấm mốc gây dị ứng phổ biến nhất.
Nấm mốc Alternaria
Từ chi ascomycete, sinh vật này phát triển mạnh trong các hệ sinh thái tự nhiên. Khí loại nấm mốc này phát triển ở trong nhà, nó gây ra các phản ứng dị ứng ở người và cũng có thể gây ra các tình trạng quá mẫn cảm như sốt cỏ khô và hen suyễn. Sinh vật này có thể lây nhiễm sang những người có hệ thống miễn dịch kém.
Ulocladium
Loại nấm mốc: Gây dị ứng.
Nơi tìm thấy: Thiết bị chống ẩm, phòng tắm, vách thạch cao, thảm.
Loại nấm mốc dễ gây dị ứng này được tìm thấy ở những nơi ẩm ướt như vòi hoa sen, bồn tắm hoặc cửa sổ dễ ngưng tụ hơi nước, cũng như các thiết bị như máy rửa bát và quần áo. Tủ lạnh cấp nước có ống nối bị rò rỉ thường xuyên cũng có thể dễ bị loại nấm mốc này tấn công.
Nấm mốc Ulocladium
Ulocladium có màu đen và mặc dù nó không nguy hiểm như Stachybotrys, nhưng sự xuất hiện của bất kỳ loại nấm mốc nào cũng cần được chúng ta lưu ý.
Serpula lacrymans
Loại nấm mốc: Gây dị ứng.
Nơi tìm thấy: Đồ gỗ.
Loài nấm mốc Serpula lacrymans rất hiếm trong tự nhiên và hầu như chỉ phát triển trên các cấu trúc bằng gỗ. Đây là một loại nấm mốc gây dị ứng nhẹ, không gây nhiều nguy hiểm cho sức khỏe con người.
Nấm mốc Serpula lacrymans
Nếu bạn thấy khung cửa sổ dù đã khô nhưng vẫn bị vỡ vụn ra thì đó là do nấm mốc Serpula. Bản dịch trực tiếp tên tiếng Latinh của loại nấm mốc này có nghĩa là “rón rén” (serpula) và “làm chảy nước mắt” (lacrymans) vì khả năng lây nhiễm và phá hủy các cấu trúc bằng gỗ mà không có độ ẩm cao.
Mucor
Loại nấm mốc: Chủ yếu gây dị ứng (với một chút độc tố).
Nơi tìm thấy: Vật liệu kết cấu, thảm và đệm bị hư hỏng do nước.
Có khoảng 40 chủng nấm mốc trắng hoặc xám phát triển trên loại nấm mốc này. Hầu hết được coi là chỉ gây dị ứng. Tuy nhiên, chủng Mucor indicus của loài nấm này được coi là độc tố vì nó có thể dẫn đến nhiễm trùng nấm (zygomycosis) và gây ra cái chết của các mô sống.
Nấm mốc Mucor
Một số loài Mucor cũng có thể lây nhiễm vào máu trong một tình trạng được gọi là bệnh mucormycosis. Mucor phát triển nhanh chóng ở nhiệt độ phòng hoặc ấm hơn, và đôi khi có thể dày tới một inch. Mucor mucedo là một loài phổ biến. Nó thường được gọi là “nấm ghim” vì các phần mọc thẳng đứng có đầu nhỏ trông giống như đinh ghim.
Aspergillus
Loại nấm mốc: Gây bệnh.
Nơi tìm thấy: Trong không khí và hệ thống HVAC (Hệ thống sưởi ấm, thông gió và điều hoà không khí), đặc biệt là trong các tòa nhà bị hư hại do nước.
Mặc dù một số chủng của chi Aspergillus không độc nhưng chúng có thể gây ra các phản ứng dị ứng, kích ứng đường hô hấp, nhiễm trùng phổi và hen suyễn. Các ví dụ khác từ chi Aspergillus là độc tố và có thể tạo ra độc tố aflatoxin – hóa chất có thể kích hoạt sự phát triển của ung thư.
Nấm mốc Aspergillus
Bào tử của Aspergillus fumigatus được tìm thấy ở khắp mọi nơi trong không khí, và được coi là mầm bệnh. Nó có thể gây nhiễm trùng chết người ở những người có hệ thống miễn dịch bị tổn hại. Cũng như một số họ nấm mốc khác, Aspergillus cũng bao gồm ít nhất một loài hữu ích cho con người. Aspergillus sojae rất cần thiết để làm nước tương, miso và các loại gia vị lên men khác.
Penicillium
Loại nấm mốc: Gây dị ứng.
Nơi tìm thấy: Bất kỳ nơi nào có độ ẩm.
Mặc dù nấm mốc Penicillium notatum là một nguồn kháng sinh, nhưng bạn sẽ không muốn bất kỳ loại Penicillium nào phát triển trong nhà của mình.
Nấm mốc Penicillium
Chi này có nhiều loài, có màu xanh hơi xanh và có kết cấu mịn. Nó được coi là một loại nấm mốc gây dị ứng. Các bào tử của loài nấm mốc này dễ dàng di chuyển trong không khí và có thể gây ra bệnh hen suyễn và viêm tim.
Aureobasidium
Loại nấm mốc: Gây dị ứng.
Nơi tìm thấy: sau giấy dán tường và sơn.
Aureobasidium là một sinh vật nấm men gây dị ứng, màu đen, phát triển nhanh và mạnh trong môi trường ngoài trời và môi trường trong nhà có đủ độ ẩm.
Nấm mốc Aureobasidium
Trong nhà, Aureobasidium được tìm thấy nhiều nhất bên dưới giấy dán tường và sơn. Một chủng của loài nấm mốc này có tên Aureobasidium pullulans, được biết đến nhiều nhất và đôi khi được sử dụng trong nghiên cứu công nghệ sinh học. Nó cũng là công cụ nghiên cứu cho một số sản phẩm kiểm soát bệnh thực vật và hỗ trợ dự trữ thực phẩm.
Nấm mốc xuất hiện khắp nơi trong không gian sống của chúng ta và đây là một loại vi sinh vật cần cảnh giác. Cho dù bạn có bị dị ứng với nấm mốc hay không, chúng vẫn có thể gây ra những vấn đề bên ngoài như đau mắt/mũi/họng và kích ứng da. Vì thế, kiểm soát độ ẩm trong không gian sống có thể coi là một trong những giải pháp hiệu quả để bảo vệ sức khỏe khỏi nấm mốc.
Nguồn tham khảo:
https://www.cdc.gov/mold/faqs.htm
https://www.webmd.com/lung/mold-mildew
https://www.familyhandyman.com/list/common-types-of-mold-in-the-home/
Tìm hiểu các thông tin chuyên sâu về không khí tại đây.
