Độ ẩm là một yếu tố quan trọng trong cuộc sống bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người. Độ ẩm quá cao hoặc quá thấp đều có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng về đường hô hấp và da. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu các vấn đề về sức khỏe liên quan đến độ ẩm trong bài viết dưới đây.
1. Độ ẩm cao gây mất nước
Hiện tượng:
Quá nhiều độ ẩm trong không khí thực sự có thể cản trở cơ chế làm mát tự nhiên của cơ thể và khiến bạn mất nước.
Độ ẩm cao sẽ làm cho nhiệt độ không khí trở nên nóng hơn rất nhiều. Nhiệt kế có thể đọc 31°C vào một ngày hè nóng nực, nhưng nếu độ ẩm là 75%, bạn sẽ có cảm giác như 39°C. Khi có cảm giác như 39°C, cơ thể bạn phải hoạt động quá sức để giúp bạn hạ nhiệt. Độ ẩm cao cùng với việc cơ thể hoạt động quá sức để làm mát sẽ khiến bạn bị mất nước.
Độ ẩm cao khiến cơ thể mất nước
Cơ chế làm mát chính của cơ thể bạn là mồ hôi. Khi mồ hôi bốc hơi khỏi da, nó làm giảm nhiệt độ cơ thể. Khi độ ẩm của không khí cao, mồ hôi không bay hơi – nhưng điều đó không ngăn cơ thể tiết ra mồ hôi. Cuối cùng, sự mất nước, muối và khoáng chất nghiêm trọng có thể khiến bạn quá nóng và khó duy trì các chức năng bình thường của cơ thể. Chuột rút cơ, đau đầu, choáng váng, chóng mặt, nhịp tim tăng và mệt mỏi đều là những dấu hiệu ban đầu của tình trạng kiệt sức do nhiệt.
Giải pháp:
Khi độ ẩm ngoài trời cao, uống nhiều nước là một giải pháp hiệu quả giúp bổ sung cho cơ thể các khoáng chất cần thiết và chống lại tình trạng quá nóng do mất nước. Nếu tình trạng vẫn còn, bạn có thể cần đầu tư một máy hút ẩm cho ngôi nhà của mình để đưa không khí trong nhà trở lại mức thoáng đãng.
2. Độ ẩm thấp gây kích ứng da và cổ họng mãn tính
Hiện tượng:
Khi độ ẩm quá thấp, bạn sẽ mất nhiều hơi nước hơn qua quá trình hô hấp và các lỗ chân lông trên da. Điều này có thể gây khô da mãn tính, nứt nẻ môi, ngứa cổ họng và ngứa mũi. Khi bạn dụi mũi hoặc nuốt liên tục để loại bỏ cảm giác này, bạn sẽ gây kích ứng và viêm nhiễm nhiều hơn cho các đường dẫn truyền tai mũi họng.
Giải pháp:
Khi độ ẩm thấp, việc chăm sóc da của bạn là đặc biệt quan trọng. Mặc dù tắm vòi sen nước nóng trong thời gian dài có thể khiến bạn dễ chịu trong thời tiết lạnh, nhưng hãy cảnh giác với việc sử dụng quá nhiều xà phòng hoặc tắm vòi hoa sen quá lâu.
Tiếp xúc quá nhiều với nước nóng và các hóa chất có trong xà phòng có thể lấy đi lượng dầu tự nhiên trên da và khiến da bị khô. Để giữ ẩm, hãy thoa kem dưỡng ẩm dạng dầu hoặc kem sau khi tắm và sau khi rửa tay trong ngày.
3. Độ ẩm thấp làm tăng khả năng bị nhiễm trùng
Hiện tượng:
Các màng nhầy trong mũi và cổ họng là lớp bảo vệ đầu tiên của cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh trong không khí. Màng nhầy sẽ ngăn chặn virus gây nhiễm trùng trước khi chúng có thể đi sâu hơn vào cơ thể và xâm nhập vào máu.
Độ ẩm thấp sẽ khiến màng nhầy trong mũi và cổ họng bị khô
Khi các màng này bị khô do độ ẩm thấp, chúng không có hiệu quả trong việc lọc các mầm bệnh. Tệ hơn nữa, khi mũi và môi của bạn bị nẻ và kích ứng, các mao mạch sẽ lộ ra nhiều hơn, khiến vi khuẩn dễ dàng xâm nhập trực tiếp vào máu của bạn.
Ngoài ra, một số nhà khoa học cho rằng mầm bệnh tồn tại trong không khí lâu hơn trong suốt mùa đông vì chúng mất hơi nước dư thừa – và trở nên nhẹ hơn trong quá trình này. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng bệnh cúm phổ biến hơn nhiều vào mùa đông vì nhiệt độ lạnh và độ ẩm thấp khiến các cá nhân dễ mắc bệnh và lây lan virus sang người khác.
Giải pháp:
Nếu độ ẩm ngoài trời thấp, hãy sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng ngủ và khu vực sinh hoạt chính của bạn để giúp đưa độ ẩm về mức phù hợp và giảm bớt tác nhân gây bệnh. Đổ đầy nước cất vào máy tạo ẩm (thay vì nước đóng chai hoặc nước máy) để tránh đưa hóa chất và bụi mịn vào nhà.
4. Độ ẩm chênh lệch gây viêm da, bệnh chàm và bệnh hen suyễn
Hiện tượng:
Bệnh chàm và các dạng viêm da khác thường trầm trọng hơn khi thay đổi nhiệt độ và độ ẩm. Khi mồ hôi đọng lại trên da trong điều kiện độ ẩm cao, nó có thể dẫn đến phát ban nhiệt – một tình trạng ngứa ngáy, khó chịu trên da có thể xảy ra khi các tuyến mồ hôi của bạn bị tắc nghẽn.
Điều kiện độ ẩm quá thấp cũng có thể làm trầm trọng thêm tình trạng kích ứng da. Thông thường, bệnh chàm bị viêm vào mùa đông do phải di chuyển giữa các tòa nhà quá nóng và nhiệt độ ngoài trời lạnh giá.
Độ ẩm cao có thể làm trầm trọng các triệu chứng hen suyễn
Đối với những người bị hen suyễn, độ ẩm có thể ảnh hưởng đến tần suất và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng. Nấm mốc và mạt bụi phát triển mạnh trong môi trường có độ ẩm cao, vì vậy độ ẩm trong nhà tăng cao có thể làm tăng lượng chất kích ứng trong không khí mà bạn tiếp xúc hàng ngày. Ngoài ra, độ ẩm cùng với nhiệt độ cao có thể làm tăng sức cản của đường thở khi bạn thở (khiến bạn cảm thấy khó thở), gây ra ho và co thắt đường thở ở những người bị hen suyễn nhẹ.
Giải pháp:
Cách tốt nhất để giảm các đợt bùng phát bệnh đó là giữ cho nhiệt độ và độ ẩm trong nhà của bạn luôn ổn định. Nhiệt độ lý tưởng trong nhà thường là từ 22 đến 25°C, với độ ẩm từ 40 đến 50%. Nếu nhận thấy độ ẩm trong nhà thường xuyên dao động, bạn có thể đầu tư vào thiết bị theo dõi chất lượng không khí và máy bù ẩm để duy trì một môi trường trong lành quanh năm.
5. Độ ẩm gây ra các triệu chứng giống như dị ứng
Hiện tượng:
Độ ẩm cao có thể làm tăng lượng chất nhầy trong mũi và cổ họng, gây nghẹt mũi, hắt hơi, sổ mũi và chảy nước mũi sau. Mặc dù những triệu chứng này có thể giống như một phản ứng dị ứng, nhưng chúng thực sự có thể là một dạng của viêm mũi – các triệu chứng dị ứng mãn tính do những thay đổi trong môi trường trong nhà, thời tiết, thuốc hoặc thực phẩm.
Độ ẩm cao gây ra các triệu chứng giống như dị ứng
Giải pháp:
Tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa Dị ứng để xác định các triệu chứng có phải do các chất gây dị ứng cụ thể kích hoạt (chẳng hạn như phấn hoa) hay một dạng viêm mũi không dị ứng. Khi bạn hiểu nguyên nhân gây ra sự khó chịu, bạn sẽ ý thức được cần thay đổi điều gì (thói quen hoặc môi trường trong nhà) để cải thiện sức khỏe của mình.
Cụ thể bệnh viêm mũi không dị ứng sẽ không đáp ứng với thuốc kháng histamine. Tuy nhiên, nếu bạn bị nghẹt mũi, bạn có thể dùng bình xịt nước muối sinh lý để làm thông mũi và uống thuốc thông mũi để giảm sưng cục bộ. Để hạn chế khả năng bùng phát, hãy giữ cho nhiệt độ và độ ẩm trong nhà của bạn luôn ổn định – đặc biệt là khi điều kiện ngoài trời thay đổi theo mùa.
6. Độ ẩm chênh lệch ảnh hưởng chất lượng giấc ngủ
Hiện tượng:
Độ ẩm quá cao hay quá thấp đều có thể gây ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Khi độ ẩm cao, hơi nước đọng lại trên da khiến bạn cảm thấy bí bách và khó chịu. Tuy nhiên, ngay sau khi bạn kéo chăn ra, hơi nước đó sẽ khiến bạn bị lạnh. Sự thay đổi nhiệt độ liên tục sẽ làm gián đoạn giấc ngủ của bạn.
Ngoài việc khiến bạn phải xoay người và trở mình, độ ẩm cao cũng có thể gây tắc nghẽn và làm trầm trọng thêm các triệu chứng dị ứng vào ban đêm. Ngược lại, độ ẩm quá thấp sẽ làm khô cổ họng và mũi của bạn, khiến bạn ngủ không ngon giấc do bị kích ứng mãn tính hoặc nhiễm trùng.
Độ ẩm chênh lệch khiến chất lượng giấc ngủ kém
Giải pháp:
Trong môi trường có độ ẩm cao, hãy chọn tấm trải giường làm từ 100% cotton. Bông hút ẩm và mang lại sự thoáng khí tốt hơn so với vải lụa hoặc vải pha polyester. Ngoài ra, bạn có thể đầu tư một máy hút ẩm và quạt để lưu thông không khí và giảm độ ẩm trong phòng ngủ.
Trong điều kiện độ ẩm thấp, máy tạo độ ẩm có thể là một giải pháp tốt. Ngoài việc bổ sung độ ẩm cần thiết cho không khí, âm thanh nhẹ nhàng do máy tạo độ ẩm phòng ngủ tạo ra có thể giúp bạn dễ đi vào giấc ngủ.
Cách tốt nhất để xác định mức độ độ ẩm ảnh hưởng đến sức khỏe là theo dõi các triệu chứng liên quan. Các chỉ số độ ẩm ngoài trời có thể được tìm thấy trên các trang web thời tiết địa phương. Máy theo dõi chất lượng không khí cũng có thể giúp bạn theo dõi những thay đổi về độ ẩm và nhiệt độ trong không gian sống và cảnh báo bạn khi điều kiện trở nên không tốt cho sức khỏe.
Nguồn tham khảo:
https://blog.getawair.com/6-health-symptoms-associated-with-humidity
Tìm hiểu các thông tin chuyên sâu về không khí tại đây.
