Theo nghiên cứu của Tổ chức Y tế Thế giới WHO, hiện nay có khoảng 3.6 tỷ người đã sống ở những khu vực rất dễ bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu. Từ năm 2030 – 2050, biến đổi khí hậu dự kiến sẽ gây ra thêm khoảng 250.000 ca tử vong mỗi năm, chỉ do suy dinh dưỡng, sốt rét, tiêu chảy và sốc nhiệt. Vậy các tòa nhà thích ứng như thế nào với chất lượng không khí trong nhà khi biến đổi khí hậu?
1. Nguyên nhân gây ra biến đổi khí hậu?
Biến đổi khí hậu đề cập đến những thay đổi dài hạn về nhiệt độ và kiểu thời tiết. Những thay đổi như vậy có thể là tự nhiên, do những thay đổi trong hoạt động của mặt trời hoặc những vụ phun trào núi lửa lớn. Nhưng kể từ những năm 1800, các hoạt động của con người là nguyên nhân chính gây ra biến đổi khí hậu, chủ yếu là do việc đốt các nhiên liệu hóa thạch như than, dầu và khí đốt.
Theo Liên Hợp Quốc, việc đốt nhiên liệu hóa thạch tạo ra khí thải nhà kính hoạt động giống như một tấm chăn quấn quanh Trái đất, giữ nhiệt của mặt trời và làm tăng nhiệt độ. Các loại khí nhà kính chính gây ra biến đổi khí hậu bao gồm carbon dioxide và metan.
Các nhà khoa học về khí hậu đã chỉ ra rằng con người chịu trách nhiệm cho hầu như toàn bộ hiện tượng nóng lên toàn cầu trong 200 năm qua. Các hoạt động của con người như những hoạt động được đề cập ở trên đang gây ra khí nhà kính làm trái đất nóng lên nhanh hơn bất kỳ lúc nào trong ít nhất hai nghìn năm qua.
Biến đổi khí hậu
Nhiệt độ trung bình của bề mặt Trái đất hiện nay ấm hơn khoảng 1.1°C so với cuối những năm 1800 (trước cuộc cách mạng công nghiệp) và ấm hơn bất kỳ thời điểm nào trong 100.000 năm qua. Thập kỷ vừa qua (2011 – 2020) là kỷ lục ấm nhất và mỗi thập kỷ trong số bốn thập kỷ qua đều ấm hơn bất kỳ thập kỷ nào trước đó kể từ năm 1850.
Dữ liệu của WHO cho biết chi phí thiệt hại trực tiếp đối với sức khỏe (không bao gồm chi phí trong các lĩnh vực xác định sức khỏe như nông nghiệp, nước và vệ sinh) ước tính vào khoảng 2 – 4 tỷ USD mỗi năm vào năm 2030.
Nghiên cứu gần đây cho rằng 37% số ca tử vong liên quan đến nhiệt là do biến đổi khí hậu do con người gây ra. Những ca tử vong liên quan đến nhiệt ở những người trên 65 tuổi đã tăng 70% trong hai thập kỷ. Vào năm 2020, có thêm 98 triệu người gặp phải tình trạng mất an ninh lương thực so với mức trung bình giai đoạn 1981- 2010 do biến đổi khí hậu.
2. Các tòa nhà thích ứng với chất lượng không khí khi biến đổi khí hậu như thế nào?
Theo Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ EPA, biến đổi khí hậu có thể làm trầm trọng thêm các vấn đề môi trường trong nhà và chất lượng không khí trong nhà hiện có, đồng thời cũng có thể gây ra các vấn đề mới khi tần suất hoặc mức độ nghiêm trọng của các điều kiện bất lợi ngoài trời thay đổi.
Việc thiết kế, xây dựng, vận hành và bảo trì các tòa nhà có thể ảnh hưởng đến chất lượng không khí, mức tiêu thụ năng lượng và sức khỏe của con người cũng như các vấn đề liên quan đến biến đổi khí hậu. Để bảo vệ tất cả cư dân trong tòa nhà và duy trì môi trường trong nhà an toàn và lành mạnh, các yếu tố cần cân nhắc đối với tòa nhà phải bao gồm sức khỏe và phúc lợi của người cư trú, tính bền vững, hiệu quả sử dụng năng lượng và sự thay đổi của điều kiện ngoài trời.
EPA cho biết những ngôi nhà và tòa nhà xây dựng có thể phải đối mặt với những thách thức về cấu trúc và môi trường nếu điều kiện khí hậu trong tương lai không được dự đoán trước trong thiết kế của chúng. Với việc dự đoán những thay đổi trong điều kiện môi trường ngoài trời và động lực sử dụng năng lượng hiệu quả, các ngôi nhà và tòa nhà cần được sửa chữa, thay đổi để thích nghi với điều kiện.
Hiện nay, EPA đề xuất 3 cách tiếp cận để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu đối với chất lượng không khí trong nhà bao gồm kiểm soát nguồn ô nhiễm, thông gió và làm sạch không khí.
- Kiểm soát nguồn ô nhiễm: Tăng cường kiểm soát nguồn là một phương pháp quan trọng để giảm thiểu ô nhiễm không khí. Điều này bao gồm việc hạn chế sử dụng chất hóa học độc hại trong sản phẩm gia dụng, vật liệu xây dựng và sản phẩm làm đẹp, cũng như giảm khói thuốc lá trong nhà và hạn chế việc sử dụng các sản phẩm có chứa hóa chất độc hại.
- Thông gió: Thông gió là một cách hiệu quả để loại bỏ không khí ô nhiễm và đưa không khí sạch từ ngoại ô vào trong nhà. Việc sử dụng hệ thống thông gió giúp cải thiện chất lượng không khí bằng cách loại bỏ các chất ô nhiễm và đưa vào không khí tươi mới.
- Làm sạch không khí: Sử dụng máy lọc không khí là một phương pháp hiệu quả để loại bỏ các hạt bụi, vi khuẩn, nấm mốc và chất ô nhiễm khác từ không khí trong nhà. Đồng thời hạn chế những rủi ro sức khỏe do ô nhiễm không khí và biến đổi khí hậu đối với các thành viên trong gia đình.
Thông gió
3. Lợi ích của tòa nhà thích ứng với chất lượng không khí khi biến đổi khí hậu
3.1. Cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống
Lợi ích quan trọng của các tòa nhà thích ứng với chất lượng không khí khi biến đổi khí hậu là cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Việc tăng cường chất lượng không khí trong và xung quanh các tòa nhà giúp giảm nguy cơ bệnh tật hô hấp, đặc biệt là đối với những người có các vấn đề như hen suyễn, viêm phế quản và các bệnh lý khác liên quan đến không khí ô nhiễm.
Môi trường sống có chất lượng không khí tốt được liên kết với sức khỏe tinh thần tốt hơn. Không khí sạch có thể giúp giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng, tăng cường chất lượng cuộc sống hàng ngày.
Việc tạo ra các tòa nhà thân thiện với môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu có thể giảm lượng khí thải và chất ô nhiễm khí mà các tòa nhà sản sinh. Điều này có tác động tích cực đối với sức khỏe của cả cộng đồng xung quanh.
Cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống
Ngoài ra, các tòa nhà có thiết kế thích ứng giúp giảm nguy cơ hiện tượng đô thị nhiệt, giảm nhiệt độ xung quanh và giữ cho không khí trong nhà mát mẻ hơn, đặc biệt là trong các khu vực đô thị nóng bức, chật chội và hạn hẹp không gian.
3.2. Tiết kiệm năng lượng và giảm khí thải nhà kính
Việc tiết kiệm năng lượng và giảm khí thải nhà kính là một trong những lợi ích quan trọng của các tòa nhà khi thích ứng với chất lượng không khí trong điều kiện biến đổi khí hậu.
Các tòa nhà được thiết kế để tiết kiệm năng lượng thường sử dụng các công nghệ hiệu quả năng lượng giúp giảm tiêu thụ năng lượng tổng cộng của tòa nhà và giảm ảnh hưởng của việc sản xuất năng lượng từ các nguồn không tái tạo.
Các tòa nhà hiệu quả năng lượng giúp giảm lượng khí thải nhà kính xuất phát từ quá trình sản xuất và vận chuyển năng lượng. Ngoài ra, việc sử dụng nguồn năng lượng tái tạo và hệ thống năng lượng mặt trời cũng đóng góp vào việc giảm lượng khí thải nhà kính toàn cầu.
Các tòa nhà có thể tích hợp hệ thống năng lượng tái tạo như pin năng lượng mặt trời hoặc hệ thống thu giữ năng lượng mặt trời để tận dụng nguồn năng lượng từ môi trường. Điều này giúp khuyến khích sự chuyển đổi sang nguồn năng lượng tái tạo và giảm sự phụ thuộc vào nguồn năng lượng truyền thống.
Tiết kiệm năng lượng và giảm khí thải nhà kính
3.3. Tạo ra môi trường sống bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu
Một trong những lợi ích của tòa nhà thích ứng với chất lượng không khí khi biến đổi khí hậu là tạo ra môi trường sống bền vững. Tòa nhà thích ứng được thiết kế để sử dụng năng lượng hiệu quả, từ việc tận dụng ánh sáng tự nhiên đến sử dụng hệ thống năng lượng tái tạo. Điều này giúp giảm tiêu thụ năng lượng và hỗ trợ trong việc chuyển đổi sang nguồn năng lượng sạch.
Tính hiệu quả năng lượng và sử dụng nguồn năng lượng tái tạo trong xây dựng tòa nhà giúp giảm lượng khí thải nhà kính xuất phát từ sản xuất và vận chuyển năng lượng. Điều này đóng góp vào nỗ lực chung để giảm biến đổi khí hậu toàn cầu.
Các tòa nhà thích ứng được với biến đổi khí hậu thường có chiến lược quản lý rác thải thông minh, từ việc tái chế vật liệu xây dựng đến sử dụng các vật liệu dễ tái chế và không gây ô nhiễm môi trường.
Đặc biệt, các tòa thích ứng được với biến đổi khí hậu thường tích hợp các yếu tố xanh như cây cỏ, vườn mái và các khu vườn trong nhà để cung cấp không gian sống xanh, giảm hiện tượng đô thị nhiệt và tăng cường sinh quyển đô thị.
Tạo ra môi trường sống bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu
Việc xây dựng các tòa nhà thích ứng với chất lượng không khí trong điều kiện biến đổi khí hậu không chỉ mang lại lợi ích lớn cho môi trường, mà còn góp phần quan trọng vào sự bền vững và sức khỏe của cộng đồng.
Những tòa nhà này không chỉ tiết kiệm năng lượng và giảm khí thải nhà kính, mà còn tạo ra môi trường sống xanh, khuyến khích lối sống bền vững và bảo vệ nguồn tài nguyên tự nhiên. Chúng đại diện cho xu hướng hiện đại trong xây dựng, nơi ưu tiên sự cân nhắc với môi trường và sức khỏe cộng đồng, hướng tới một tương lai bền vững và hài hòa với thiên nhiên.
Tìm hiểu và cập nhật những thông tin mới nhất về không khí tại đây.
THAM KHẢO
[1] United Nations. “What Is Climate Change?” Climate Action, United Nations, 2023, www.un.org/en/climatechange/what-is-climate-change.
[2] World Health Organization. “Climate Change.” World Health Organization, 12 Oct. 2023, www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/climate-change-and-health.
[3] US EPA, OAR. “Adapting Buildings for Indoor Air Quality in a Changing Climate.” Www.epa.gov, 4 Sept. 2014, www.epa.gov/indoor-air-quality-iaq/adapting-buildings-indoor-air-quality-changing-climate.
