Khí tự nhiên (natural gas) đóng vai trò quan trọng trong ngành năng lượng và đáp ứng nhu cầu sử dụng của nhiều hộ gia đình và doanh nghiệp trên toàn thế giới. Vậy liệu khí tự nhiên có mối liên quan gì đến chất lượng không khí?
1. Về khí tự nhiên
Khí tự nhiên (Natural gas) là là một nguồn năng lượng hóa thạch hình thành sâu bên dưới bề mặt trái đất. Khí tự nhiên chứa nhiều hợp chất khác nhau. Thành phần lớn nhất của khí tự nhiên là metan (chiếm 95% hoặc nhiều hơn), một hợp chất có 1 nguyên tử carbon và 4 nguyên tử hidro (CH4). Khí tự nhiên cũng chứa một lượng nhỏ chất lỏng khí tự nhiên (NGL là chất lỏng khí hydrocarbon) và khí non-hydrocarbon như carbon dioxide và hơi nước.
Khí tự nhiên hình thành
Khí tự nhiên hình thành từ các quá trình tự nhiên trong lòng đất, đặc biệt là qua quá trình phân giải hóa học của các chất hữu cơ trong môi trường đất chứa. Khí được tìm thấy trong các khu vực địa chất sâu dưới mặt đất, trong các tầng đá chứa dầu và khí.
Khí tự nhiên đóng một vai trò lớn trong ngành năng lượng. Từng được coi là sản phẩm phụ của sản xuất dầu, khí tự nhiên hiện được sử dụng theo nhiều cách khác nhau, từ sử dụng dân dụng đến công nghiệp, sản xuất điện.
Khí tự nhiên trong công nghiệp
Tuy nhiên, việc khai thác, vận chuyển và sử dụng khí tự nhiên cần tuân thủ các quy định và biện pháp an toàn để đảm bảo an ninh và tránh các vấn đề môi trường như rò rỉ khí và ô nhiễm không khí. Đồng thời, cần xem xét và phát triển các nguồn năng lượng tái tạo và sạch hơn để giảm sự phụ thuộc vào khí tự nhiên và giảm tác động lên môi trường.
2. Khí tự nhiên ảnh hưởng đến chất lượng không khí như thế nào?
Khí tự nhiên (Natural Gas) không được sử dụng đúng cách, khí có thể phát thải ra những chất ô nhiễm trong quá trình đốt cháy nhiên liệu. Khi khí tự nhiên được đốt cháy sinh ra chất phát thải bao gồm các chất gây ô nhiễm như carbon dioxide (CO2), nitơ oxit (NOx) và các chất độc hại khác. Điều này gây ra hiện tượng nóng lên toàn cầu và ô nhiễm không khí.
Khí tự nhiên chủ yếu chứa metan (CH4), một loại khí nhà kính mạnh gấp đôi so với carbon dioxide. Khi xả thải không kiểm soát hoặc rò rỉ trong quá trình khai thác, vận chuyển và sử dụng, metan có thể góp phần vào biến đổi khí hậu và tác động tiêu cực lên chất lượng không khí.
Khí tự nhiên có thể phát thải ra những chất gây ô nhiễm
Sử dụng khí tự nhiên cho nhiệt đốt trong các hệ thống sưởi và nấu nướng trong các khu dân cư có thể tạo ra các chất gây ô nhiễm như carbon monoxide (CO) và các hợp chất hữu cơ bay hơi (VOCs). Sự tích tụ của chất gây ô nhiễm này trong không khí nội đô có thể làm tăng nguy cơ các vấn đề sức khỏe như viêm phổi, vấn đề hô hấp và các bệnh tim mạch.
Tuy nhiên, so với các nguồn năng lượng khác như than đá hoặc dầu mỏ, khí tự nhiên có lợi thế là thải ra ít carbon dioxide. Điều này làm cho khí tự nhiên là một sự lựa chọn tốt hơn trong việc giảm khí thải và chống biến đổi khí hậu so với các nguồn năng lượng truyền thống khác.
3. Tầm quan trọng của việc giám sát mức độ metan trong không khí
Khí tự nhiên bao gồm chủ yếu (95% hoặc nhiều hơn) metan. Tuy nhiên, khí metan không có mùi nên một chất phụ gia được gọi là mercaptan hoặc methanethiol được thêm vào khí tự nhiên để nhận biết khí metan trong đó. Bởi vậy, việc giám sát mức độ metan trong không khí có vai trò rất quan trọng.
Metan tác động đến khí nhà kính. Metan là một khí nhà kính mạnh gấp đôi so với carbon dioxide trong việc gây hiệu ứng nhà kính. Việc theo dõi và giảm thiểu mức độ metan trong không khí là cần thiết để giảm tác động của khí nhà kính và ứng phó với biến đổi khí hậu.
Metan có thể ảnh hưởng đến sức khỏe con người khi được hít thở trong không khí dài ngày và ở mức độ cao. Metan có thể gây ra các vấn đề hô hấp, kích thích các phản ứng dị ứng, gây chóng mặt và cảm giác buồn nôn. Việc giám sát mức độ metan trong không khí giúp xác định và đánh giá tiềm năng tác động của nó đối với sức khỏe của con người.
Kiểm soát mức độ metan trong không khí
Metan được thải ra từ các nguồn tự nhiên như mỏ khí, quá trình phân giải hữu cơ trong môi trường đất và cũng từ các nguồn nhân tạo như quá trình sản xuất và sử dụng khí tự nhiên. Giám sát mức độ metan trong không khí giúp đánh giá hiệu quả các biện pháp quản lý môi trường như kiểm soát khí thải, phát hiện rò rỉ, đo lường hiệu suất năng lượng và đánh giá tác động của các hoạt động như khai thác khí tự nhiên và chăn nuôi gia súc.
Hơn nữa, metan là nguồn năng lượng quan trọng trong cuộc sống. Bởi vậy, giám sát mức độ metan trong không khí giúp theo dõi và tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên khí tự nhiên, đảm bảo khí metan không bị lãng phí và tạo ra lợi ích tối đa từ việc sử dụng năng lượng này.
Vì khí metan rất dễ nổ nên không nên sử dụng bộ lọc không khí hiệu suất cao để loại bỏ mùi liên quan đến khí tự nhiên (mercaptan) trừ khi việc giám sát đầy đủ bằng máy dò khí metan để xác định rằng các mức đó là an toàn.
Khí tự nhiên (natural gas) ảnh hưởng đến chất lượng không khí theo nhiều khía cạnh. Mặc dù khí tự nhiên là một nguồn năng lượng tương đối sạch hơn so với các nguồn năng lượng khác như than đá hoặc dầu mỏ, việc sử dụng và khai thác khí tự nhiên vẫn có thể gây ra một số vấn đề liên quan đến chất lượng không khí. Bởi vậy, việc giám sát, kiểm soát khí thải và ứng dụng công nghệ hiện đại trong việc khai thác, vận chuyển và sử dụng khí tự nhiên có thể giảm thiểu tác động tiêu cực lên chất lượng không khí và bảo vệ sức khỏe con người.
Tìm hiểu và cập nhật những thông tin mới nhất về không khí tại đây.
THAM KHẢO
[1] “IQAir | First in Air Quality.” Www.iqair.com, www.iqair.com/vi/newsroom/natural-gas-and-air-quality. Accessed 3 July 2023.
[2] VietnamBiz. “Khí Tự Nhiên (Natural Gas) Là Gì? Những Đơn vị Sử Dụng Khí Tự Nhiên.” Vietnambiz, 12 Apr. 2020, vietnambiz.vn/khi-tu-nhien-natural-gas-la-gi-nhung-don-vi-su-dung-khi-tu-nhien-20200412155935031.htm. Accessed 3 July 2023.
